Zaburzenia statyki narządu rodnego — co to znaczy, jakie są objawy i leczenie oraz jak można im zapobiec

Co to jest zaburzenie statyki narządów rodnych i dlaczego występuje?

O zaburzeniach statyki narządów rodnych mówimy, gdy narządy miednicy obniżają się lub wypadają przez pochwę. Może to być macica, pęcherz moczowy bądź jelito. Choroba znana jest od niemal 4000 lat i dotyka nawet 50% kobiet na całym świecie. Mówią one o uczuciu, że “coś się jakby wysuwa w dół”. Często są zawstydzone w gabinecie lekarza i nie przyznają się do objawów lub traktują je jako normalne. Tymczasem należy o nich mówić, ponieważ zaburzenia statyki narządów rodnych można i trzeba leczyć.

Na czym polegają zaburzenia statyki narządów rodnych?

Mięśnie miednicy mniejszej podtrzymują narządy wewnętrzne jak hamak lub trampolina. Stanowią siły utrzymujące je w prawidłowym położeniu. Gdy są słabe lub ulegają zniszczeniu przez różne czynniki, dochodzi do obniżenia lub wypadania narządów - pochwy, macicy, pęcherza moczowego lub jelit. 

Zobacz ilustracje (rys.1) , jak wygląda prawidłowa anatomia narządów rodnych i narządów miednicy mniejszej.

Rys. 1: Prawidłowe ułożenie narządów rodnych i miednicy mniejszej - ilustracja

Rodzaje zaburzeń statyki narządów rodnych

Możemy wyróżnić 5 rodzajów zaburzeń statyki narządów rodnych:

• cystocele, gdy obniża się lub wypada pęcherz moczowy. Jest to najczęściej występujący typ;
• wypadanie sklepienia pochwy, gdy obniża się lub wypada pochwa;
• obniżenie lub wypadanie macicy, które wiąże się czasami z enterocele. Co to jest?
• enterocele oznaczają, że obniżają się lub wypadają części jelita cienkiego;
• rectocele w przypadku wypadania odbytu.

Dodatkowo mówi się o 4 stopniach ciężkości zaburzeń statyki narządów rodnych, gdzie 1. oznacza stopień łagodny, a 4. - najcięższy. Poniższa ilustracja, pokazuje obniżenie macicy i pochwy od 1 do 4 stopnia (rys.2). 

Rys 2: Stopnie wypadania macicy i pochwy

Kiedy wszystko jest w porządku narządy te są przytrzymywane we właściwym miejscu przez mięśnie dna miednicy i więzadła. Obniżanie się lub wypadanie pojawia się, gdy mięśnie dna miednicy są słabe i nie są w stanie utrzymać wypadających narządów. Choć schorzenie to nie zagraża życiu, często daje uciążliwe objawy.

Zaburzenia statyki narządów rodnych: Objawy wypadania narządów dna miednicy mniejszej

Kobiety mogą odczuwać jeden z poniższych objawów lub ich kombinację w zależności od tego, które narządy obniżają się lub wypadają i jak bardzo jest to nasilone.

• Uczucie pełności lub nacisku w miednicy i pochwie;
• Uczucie, że “coś wysuwa się w dół” przez pochwę. Objaw może się nasilać w czasie stania, kaszlu lub parcia na stolec, a ustępuje po położeniu się;
• Wrażenie siedzenia na pełnym baloniku;
• Wypukłość w pochwie, której możesz dotknąć lub którą możesz poczuć;
• Nietrzymanie moczu;
• Konieczność skrzyżowania nóg przy kaszlu i kichaniu, żeby zapobiec wypływowi moczu;
• Odczuwalny nacisk na mięśnie dna miednicy mniejszej, kiedy wysilasz się, dźwigasz coś lub kaszlesz;
• Dyskomfort/ bolesność lub problemy w czasie współżycia;
• Zatrzymanie moczu (niemożność oddania moczu);
• Zakażenia układu moczowego;
• Nietrzymanie stolca;
• Uporczywe zaparcia;
• Ból pleców lub ból w obrębie miednicy;
• Brak doznań w trakcie seksu;
• Wyciek moczu lub stolca podczas stosunku;
• Niemożność włożenia tamponu.

Przyczyny zaburzeń statyki narządów rodnych

Dwie najczęstsze przyczyny zaburzeń statyki narządów rodnych to poród przezpochwowy oraz menopauza. Jednak istnieje wiele innych czynników: wrodzonych (np. wady budowy miednicy lub kręgosłupa) oraz związanych ze stanem zdrowia ogólnego lub stylem życiem, które prowadzą do tego schorzenia. Przyjrzyjmy się im po kolei:

1. Poród przezpochwowy, zwłaszcza mnogi. Czynnikami ryzyka są też: duża masa urodzeniowa dziecka, wydłużony drugi okres porodu, uszkodzenie nerwów, poród z użyciem kleszczy. Zaburzenie statyki narządów rodnych może pojawić się natychmiast po mnogim lub trudnym porodzie, ale nieraz ujawnia się po 20 latach. Schorzenie pojawia się czasem również po porodzie przez cesarskie cięcie, a nawet gdy kobieta nie ma dzieci;
2. Menopauza. Zmiany hormonalne zachodzące podczas menopauzy, czyli spadku poziomu kobiecego hormonu - estrogenu, co wpływa na siłę i elastyczność tkanki mięśniowej dna miednicy;
3. Wiek. Wraz z wiekiem zwiększa się częstość chorób dna miednicy. Około 37% kobiet cierpiących na zaburzenia statyki narządów rodnych ma od 60 do 79 lat, około 50% to 80-latki i starsze;
4. Genetyka. Jeżeli Twoja matka lub siostra ma diagnozę zaburzenia statyki narządów rodnych, prawdopodobieństwo wystąpienia tej choroby u Ciebie rośnie;
5. Choroby nerwowo-mięśniowe. Przykładem jest stwardnienie rozsiane, zespół Marfana (niedobór kolagenu) lub Ehlersa-Danlosa (bardzo rozciągliwa skóra, bardzo ruchome stawy) lub rozszczep kręgosłupa;
6. Przewlekłe zaparcia. Wiążą się z ubogą dietą, niedoborem wysiłku fizycznego lub zespołem jelita nadwrażliwego (IBS). Parcie na stolec zwiększa ciśnienie w brzuchu i wypycha tkanki miednicy w dół, w kierunku pochwy;
7. Przewlekły kaszel. Działa na podobnej zasadzie jak przewlekłe zaparcia. Przyczyną oprócz palenia papierosów jest alergia i zapalenie oskrzeli. Nie każdy wysiłek fizyczny jest dobry dla dna miednicy;
8. Dźwiganie. Niekorzystne dla układu rodnego jest np. dźwiganie dziecka czy podnoszenie ciężarów w ramach pracy lub sportu;
9. Niektóre rodzaje sportu: bieganie, aerobik lub gimnastyka w sposób powtarzalny wypychają tkanki miednicy w dół.

Znasz już rodzaje, objawy i przyczyny zaburzeń statyki narządów rodnych, dowiedz się teraz, w jaki sposób specjalista stawia diagnozę. 

Jak wygląda proces diagnozy?

Diagnoza zaburzenia statyki narządów rodnych opiera się zasadniczo na wywiadzie i badaniu ginekologicznym. Już po tym etapie lekarz jest w stanie postawić trafną diagnozę. Kolejne jego etapy to:

1. badanie ginekologiczne wraz z badaniem USG
2. badanie we wziernikach na fotelu ginekologicznym. Będziesz poproszona o poparcie przez które, ginekolog będzie widział czy macica, lub inne narządy podczas tej czynności się obniżają.

W trakcie badania z użyciem wziernika lekarz oceni stopień obniżenia macicy, ścian pochwy, pęcherza moczowego i odbytnicy. 

• stopień I oznacza obniżenie szyjki, ale jeszcze w obrębie pochwy;
• stopień II to obniżenie szyjki do okolicy przedsionka pochwy (kobieta jeszcze jej nie czuje ani nie widzi);
• stopień III to już uwypuklenie (wypadnięcie) szyjki 1-2 cm poza przedsionek pochwy;
• stopień IV to już uwypuklenie (wypadnięcie) szyjki ponad 2 cm poza przedsionek pochwy.

Jeśli dokuczają Ci objawy ze strony układu moczowego, specjalista zleci:

• badanie moczu ze środkowego strumienia, żeby uchwycić ewentualne zakażenie;
• w szczególnych przypadkach, gdy planowane jest leczenie operacyjne, również badanie urodynamiczne. Ma ono na celu ustalenie, czy Twój pęcherz całkowicie się opróżnia po wizycie w toalecie.

Kiedy masz już postawioną diagnozę, czas na zaplanowanie leczenia. 

Leczenie zaburzeń statyki narządów rodnych

Istnieje wiele metod leczenia zaburzeń statyki narządów rodnych, jedne  operacyjne, a inne niewymagające użycia skalpela. Celem jednych i drugich jest przywrócenie prawidłowego położenia obniżonych narządów. Wybór zależy od: 

• typu choroby (wypadanie macicy, pęcherza moczowego itd.);
• objawów schorzenia i ich nasilenia. Niekoniecznie brak objawów wskazuje na brak choroby czy jej niski stopień zaawansowania. Podobnie odwrotnie, nasilone symptomy nie zawsze wiążą się z wysokim stopniem;
• Twojego wieku;
• innych, towarzyszących problemów zdrowotnych;
• stylu życia;
• aktywności seksualnej;
• chęci (lub nie) posiadania kolejnych dzieci;
• aspektów finansowych. 

Metody nieoperacyjne

Nieraz wystarczające dla uporania się z zaburzeniami statyki narządów rodnych jest poprawa stanu ogólnego. Jak to działa? Likwiduje się przyczyny zwiększonego ciśnienia wewnątrz brzucha przez:

• zmniejszenia masy ciała;
• motywowanie pacjentki do rzucania palenia, aby zmniejszyć kaszel;
• leczenie przewlekłych zaparć.

Opracowano kilka typowych metod niechirurgicznych. Nieraz pacjentka musi sięgnąć po kilka jednocześnie, żeby osiągnąć satysfakcjonujący efekt. Wśród nieoperacyjnych sposobów leczenia zaburzeń statyki narządów rodnych wymienia się:

• pessary. Te silikonowe wkładki umieszczane w pochwie pacjentki, często  są metodą rekomendowaną przez specjalistów. Pessaroterapia wpływa pozytywnie na ogólną jakość życia, jak i satysfakcję z życia intymnego kobiety. Dostępne są w różnych kształtach i rozmiarach, aby były jak najwygodniejsze. Dobrze dobrane i odpowiednio często wyjmowane i myte, bardzo rzadko dają powikłania. Pessar to dobry wybór dla kobiety planującej potomstwo, mającej przeciwwskazania ogólnozdrowotne dla operacji, gdy preferuje metody nieoperacyjne lub oczekuje na operację;
• ćwiczenia wzmacniające dno miednicy. Pokaże Ci je lekarz lub polecony fizykoterapeuta. Ćwiczenia te łagodzą objawy obniżenia narządu o niewielkim nasileniu. Nierzadko udaje się wtedy uniknąć operacji;
• specjalne tampony. Zdarza się też, że kobieta nie wymaga stałej terapii. Mamy z tym do czynienia, gdy objawy nasilają się tylko i wyłącznie podczas ćwiczeń fizycznych lub zakażeń górnych dróg oddechowych (z kaszlem). Wówczas stosuje się tampony wykonane ze specjalnej pianki PVA;
• hormonalna terapia zastępcza. Znajduje zastosowanie w zaniku tkanek miednicy, który daje niewielkie objawy. Terapia ta zwiększa zawartość kolagenu w skórze, dzięki czemu zmniejsza kruchość tkanek. To dobry wybór m.in. dla poprawy warunków do operacji;
• z innych obiecujących metod wyróżnia się: biofeedback oraz stymulację nerwu piszczelowego.

Metody operacyjne

Równie liczne są metody operacyjne wykonywane przez pochwę, brzuch lub laparoskopowe. Wybór konkretnego sposobu zależy od typu oraz stopnia zaawansowania choroby, a także od preferencji pacjentki. 
Kobiety, które współżyją, mogą po operacji doświadczać bolesnych stosunków. W razie ciąży, położnik wykona cesarskie cięcie, ponieważ poród drogą pochwową skutkuje nawrotem schorzenia. 

Ostatnich kilkadziesiąt lat to prawdziwy przełom w kwestii technik operacyjnych i stosowanych materiałów (największą popularnością cieszy się polipropylen). Dostępne są:

• plastyka przedniej ściany pochwy w przypadku uchyłka pęcherza moczowego lub uchyłka pęcherza i cewki moczowej;
• plastyka tylnej ściany pochwy, gdy obecny jest uchyłek odbytniczy lub jelitowy;
• podwieszenie macicy i/lub pochwy do więzadła krzyżowo-kolcowego na sztucznej siatce;
• sakrokolpopeksja brzuszna to umocowanie wypadającej części pochwy z zastosowaniem siatek syntetycznych;
• usunięcie macicy (histerektomia) w przypadku wypadania macicy. 

Zaburzenia statyki narządów płciowych – kto jest w grupie ryzyka?

Wieloletnie badanie finansowane przez National Institute of Health w Stanach Zjednoczonych, prowadzone na próbie 1500 kobiet pokazało, że najważniejszym czynnikiem, który zwiększa ryzyko wystąpienia zaburzeń statyki narządów rodnych jest poród siłami natury[i]. Ryzyko dodatkowo rośnie u kobiet, u których w czasie porodu zastosowano kleszcze lub próżniociąg.

Badając, jak poród pochwowy wpływa na mięśnie dna miednicy, badaczki wykorzystały perineometr, żeby ocenić siłę tych mięśni. Badanie wykazało, że u kobiet, które miały co najmniej jeden poród pochwowy, siła mięśni dna miednicy była o około 30% mniejsza niż u tych, które nie rodziły siłami natury. U kobiet, u których poród pochwowy wymagał kleszczy lub próżniociągu, siła mięśni była jeszcze o 30% słabsza.

Wniosek z badania? Siła mięśni dna miednicy jest ważnym czynnikiem w profilaktyce zaburzeń statyki narządów rodnych.

Warto wiedzieć, że oprócz ciąży i porodu siłami natury mięśnie dna miednicy mniejszej słabną z wiekiem. Spadający poziom estrogenów powoduje rozciąganie się więzadeł dna miednicy i obniżanie się narządów. Ich osłabieniu sprzyjają też niektóre aktywności, takie jak:

• dźwiganie, w tym podnoszenie ciężarów na siłowni,
• przewlekły kaszel,
• przyjmowanie nieprawidłowej postawy ciała,
• silne parcie w toalecie, spowodowane np. zaparciami,
• długotrwałe stanie.

Jak zapobiegać zaburzeniom statyki narządów rodnych?

Najważniejsze w profilaktyce zaburzeń statyki narządów rodnych jest wzmacnianie mięśni dna miednicy, unikanie aktywności, które je osłabiają oraz regularne odwiedzanie lekarza ginekologa.

1.  Jeżeli podnosisz ciężkie rzeczy, rób to umiejętnie

Dźwiganie to jedna z czynności, która zwiększa nacisk na mięśnie dna miednicy mniejszej i tym samym ryzyko wystąpienia zaburzeń statyki narządów rodnych. Chodzi o to, że w następstwie ciągłego naciągania, połączenia między narządami dna miednicy mniejszej, a więzadłami mogą osłabnąć. Z drugiej strony, całkowite unikanie dźwigania jest często niemożliwe, szczególnie, jeżeli masz małe dziecko lub Twoja praca wymaga podnoszenia ciężkich rzeczy. Rozwiązanie to nauczyć się dźwigać tak, żeby to było bezpieczne.

3 elementy bezpiecznego dźwigania:

• Trzymaj ciężar blisko tułowia
• Dźwigaj z wyprostowanymi plecami tak, żeby angażować mięśnie bioder, lędźwi oraz brzucha
• Uginaj nogi w kolanach, a nie plecy

2. Jedz dużo błonnika

Ciągłe napinanie się podczas wypróżnień może osłabiać mięśnie dna miednicy i zwiększać ryzyko obniżania się lub wypadania narządów. Nadwyrężenie spowodowane zaparciami może, między innymi, spowodować wypadanie odbytnicy prowadzące do nietrzymania stolca, choć nie tylko. Żeby nie mieć zaparć, dbaj o zdrową, bogatą w błonnik dietę. Bogate źródła błonnika to między innymi:

• rośliny strączkowe,
• owoce i warzywa,
• pełnoziarniste pieczywo i makarony,
• owsianki,
• orzechy,
• nasiona dyni oraz słonecznika.

Jeżeli przestrzeganie zdrowej diety nie pomaga i nadal masz problem z chronicznymi zaparciami, skontaktuj się z lekarzem.

3. Trzymaj się prosto

Kiedy się garbisz, Twoje organy wewnętrzne, w tym organy dna miednicy mają mniej miejsca. Są one wypychane na boki lub w dół. W tym drugim wypadku obciążane jest dno miednicy. Częste garbienie się może więc sprzyjać wiotczeniu mięśni i obniżaniu się narządów. Utrzymuj prawidłową, wyprostowaną postawę, bo to ułatwia mięśniom dna miednicy prawidłową pracę i utrzymuje je w napięciu. Regularnie wzmacniaj mięśnie kręgosłupa odpowiednimi ćwiczeniami.

4. Utrzymuj prawidłową masę ciała

Powszechnie wiadomo, że nadwaga obciąża ciało na różne sposoby. Ale czy wiedziałaś, że może także sprzyjać wypadaniu lub obniżaniu się narządów? Im cięższa jesteś, tym większe prawdopodobieństwo, że pojawią się u Ciebie zaburzenia statyki narządów rodnych. Żeby nie zwiększać ryzyka uszkodzenia mięśni dna miednicy, utrzymuj wskaźnik BMI poniżej 25.

5. Wybieraj aktywność fizyczną, która sprzyja zdrowiu mięśni dna miednicy

Utrzymanie sprawności fizycznej jest najlepszym sposobem na dbanie o zdrowie. Jeśli jednak masz słabe mięśnie dna miednicy, powinnaś zachować ostrożność przy wyborze ćwiczeń. Unikaj aktywności, które wiążą się z dużym wysiłkiem, takich jak bieganie, robienie brzuszków lub podnoszenie ciężarów. Zamiast tego staraj się wykonywać ćwiczenia, które wzmacniają mięśnie kręgosłupa, bioder i pośladków, takie jak joga, pilates, pływanie i jazda na rowerze.

6. Rób ćwiczenia Kegla

Najważniejszym treningiem, jaki możesz wykonać dla wzmocnienia mięśni dna miednicy, są tzw. ćwiczenia Kegla. Można je wykonywać w czasie codziennych aktywności, takich jak siedzenie przy biurku, mycie zębów czy oglądanie telewizji.

Kto powinien robić ćwiczenia Kegla?

Ćwiczenia mięśni Kegla, czyli ćwiczenia mięśni dna miednicy powinny wykonywać kobiety, które:

• chcą zapobiec obniżaniu się narządów rodnych teraz i w przyszłości,
• Ćwiczenia mięśni Kegla w ciąży i po porodzie (Dowiedz się także „Jak wrócić do formy po połogu”)
• cierpią na zaburzenia statyki narządów rodnych i chcą zapobiec rozwojowi schorzenia.

Warto wiedzieć, że są kobiety, u których wykonywanie ćwiczeń Kegla nie jest wskazane. To osoby, których mięśnie dna miednicy są zawsze napięte. Dlatego przed rozpoczęciem ćwiczeń skonsultuj się z lekarzem lub fizjoterapeutą, żeby upewnić się, że możesz bezpiecznie ćwiczyć mięśnie dna miednicy.

Jak zlokalizować mięśnie Kegla?

Żeby zlokalizować mięśnie dna miednicy wyobraź sobie, że siedzisz na niewielkiej kulce. Napnij mięśnie tak, jakbyś chciała podnieść kulkę, bez używania mięśni pośladków i brzucha.

Czasami identyfikacja mięśni dna miednicy może być trudna. Jednak podobnie jak wszystkie ćwiczenia, ćwiczenia dna miednicy muszą być wykonywane prawidłowo, aby przynosić korzyści i nie powodować więcej problemów. Dlatego, jeżeli masz problem ze zlokalizowaniem tych mięśni:

• zwróć się do fizjoterapeuty, który pokaże, które partie mięśni trzeba ćwiczyć, w razie potrzeby wspomagając się technikami, takimi jak biofeedback i wyjaśni, jak robić ćwiczenia,
• posłuż się tonerem elektronicznym – elektrostymulacja wymusza pracę mięśni poprzez pobudzanie ich do skurczów przy użyciu impulsów elektrycznych.
  Jak robić ćwiczenia Kegla?

Napnij mięśnie dna miednicy na 3-5 sekund. Następnie rozluźnij je i odpocznij przez 3-5 sekund. Wykonuj po 10-15 takich serii, 3 razy dziennie.

7. Regularnie odwiedzaj ginekologa

Kontrolne wizyty u ginekologa to ważny element profilaktyki zaburzeń statyki narządów rodnych. Specjalista może wykryć zaburzenia w bardzo wczesnym stadium, kiedy pacjentka nie ma jeszcze żadnych objawów. Dzięki temu, może ona wprowadzić w swoim życiu zmiany, które pozwolą wzmocnić mięśnie dna miednicy i zapobiec dalszemu rozwojowi schorzenia.

Kobietom, które mają obniżone lub wypadające narządy dna miednicy mniejszej ginekolog może też zalecić noszenie pessara.

Jakie zastosowanie mają pessary:

• eliminuje objawy obniżania się lub wypadania narządów rodnych, bo pessar podtrzymuje narządy i przywraca ich anatomiczne położenie (więcej o tym, jak działa pessar)
• odciąża mięśnie dna miednicy i wzmacnia je.

Dowodzą tego wyniki badań. Choć producenci pessarów zwykle zalecają wyjmowanie i ponowne zakładanie pessarów nie rzadziej niż co 4 tygodnie lub według wskazań lekarza, pacjentki poddane badaniu nosiły pessar nieprzerwanie przez 2 lata. U 15,8% kobiet, które poddawane były pessaroterapii bez przerwy przez 24 miesiące, mięśnie dna miednicy mniejszej wzmocniły się na tyle, że narządy rodne wróciły na swoje anatomiczne miejsce.[i] Także po zaprzestaniu stosowania pessara obniżenie narządów rodnych nie powróciło.

Kiedy powinnaś zacząć zapobiegać zaburzeniom statyki narządów rodnych (ZSNR)?

O profilaktyce ZSNR często zaczynają myśleć kobiety, które odczuwają już dolegliwości z nimi związane. Dobrze, że to robią, bo wdrażając odpowiednie działania mogą pozbyć się uciążliwych objawów i zapobiec dalszemu rozwojowi schorzenia. Jeżeli chodzi o ZSNR lepiej jednak zapobiegać, niż leczyć, dlatego ważne, by o profilaktyce ZSNR myślały już młode kobiety.

Choć ryzyka wystąpienia ZSNR nie można całkowicie wyeliminować, im wcześniej wypracujesz w sobie zdrowe nawyki, tym większa szansa, że nigdy nie będziesz mieć do czynienia z obniżaniem się lub wypadaniem narządów rodnych.

Zaburzenia statyki narządów rodnych w liczbach

Statystyki dotyczące zaburzeń statyki narządów rodnych nie kłamią. Nie wiemy, ile kobiet cierpi na tego typu dolegliwości. Dlaczego? Z trzech powodów:

• kobiety same z siebie rzadko mówią o objawach. Wstydzą się tego, czego doświadczają;
• z drugiej strony lekarze za rzadko zadają pytania o symptomy  zaburzeń statyki narządów rodnych;
• lub pytania nie są na tyle precyzyjne, aby postawić trafną diagnozę.

Szacuje się jednak, że żależnie od wieku od 9% (między 20-39 rokiem życia) do  50% (po 80 roku życia)  kobiet na świecie cierpi na zaburzenia statyki narządów rodnych. Liczby te dotyczą zarówno krajów wysokorozwiniętych jak i rozwijających się. 

Wiek jest powiązany ze zwiększonym występowaniem zaburzeń statyki narządów rodnych. Częstość podwaja się z każdą dekadą życia.

Według badania Oxford Family Planning kobiety po 2 porodach drogą pochwową mają ośmiokrotnie zwiększone ryzyko choroby, która dodatkowo może wymagać korekcji chirurgicznej.

Zaburzenia statyki narządów rodnych są jedną z najczęstszych przyczyn operacji przeprowadzanych u kobiet. Ryzyko wynosi 7-14% i rośnie z wiekiem. Najczęściej operuje się kobiety około 60-70 roku życia. 

Zaburzenia narządów miednicy mniejszej — podsumowanie

Zaburzenia statyki narządów rodnych, takie jak wypadanie lub obniżenie narządu rodnego o różnym nasileniu, są powszechne i mogą dotyczyć nawet 50% kobiet. Chociaż nie zagrażają one życiu, mogą powodować uciążliwe objawy i negatywnie wpływać na jakość życia. Istnieje wiele czynników ryzyka, takich jak ciąża, poród siłami natury, wiek, i niektóre aktywności fizyczne, które mogą prowadzić do tych zaburzeń.

Jednakże poprzez wdrożenie zdrowych nawyków, można znacząco zredukować ryzyko wystąpienia tych problemów. Ponadto istnieją też metody skutecznego leczenie zaburzeń statyki narządów rodnych.

[i] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7900800/ 

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7900800/

Czytaj dalej:

Przedwczesny poród - przyczyny i zapobieganie

Pessar czy szew szyjkowy przy niewydolności szyjki macicy?

Wodonercze w ciąży - jak leczyć?
 

Celem treści zamieszczonych na www.drherbich.eu jest edukacja czytelniczek, która w zamierzeniu ma ułatwić im rozmowę z lekarzem. Zawarte w serwisie internetowym informacje nigdy nie mogą jednak zastąpić konsultacji lekarskiej. Nigdy też nie należy korzystać z zamieszczonych wskazówek bez zasięgnięcia porady lekarza. Właściciel strony www.drherbich.eu nie ponosi odpowiedzialności za żadne działania podjęte na podstawie zawartych na niej treści.