Najczęściej zadawane pytania o pessaroterapii w ciąży

Pessar to elastyczny, sylikonowy wyrób medyczny. Może mieć różny kształt i rozmiar. Jest indywidualnie dobierany do potrzeb pacjentki przez lekarza. Wkłada się go do pochwy, jak tampon, by wesprzeć narządy miednicy mniejszej i przywrócić je do anatomicznego położenia. Stosuje się go do leczenia wielu dolegliwości ginekologicznych i położniczych.

U kobiet w ciąży najczęściej stosuje się pessar kołnierzowy szyjki macicy.

Przy pomocy pessara położniczego leczone są kobiety, u których zdiagnozowano niewydolność szyjki macicy. Pessar położniczy zapobiega porodom przedwczesnym, przynosi ulgę w leczeniu zespołu bólowego miednicy mniejszej oraz zastoju moczu u kobiet w ciąży. Zobacz wszystkie wskazania do pessaroterapii w czasie ciąży.

Z reguły, gdy występuje więcej niż jeden czynnik zwiększający ryzyko wystąpienia przedwczesnego porodu zaleca się wcześniejsze założenie pessara położniczego. Przyjmuje się, że lepiej założyć pessar położniczy za wcześnie, niż zrobić to za późno.

Czynniki, które mają wpływ na to, na jakim etapie ciąży zostanie założony pessar położniczy:

• wystąpienie przedwczesnych porodów podczas poprzednich ciąż,
• niewydolność cieśniowo-szyjkowa, skracanie się szyjki macicy,
• wcześniejsze zabiegi na szyjce macicy (w tym przypadku lekarz może zalecić założenie pessara położniczego lub rozważyć założenie pessara razem ze szwem okrężnym na szyjkę macicy),
• ciąża mnoga,
• bóle związane z zastojem moczu w nerkach, zespół bólowy miednicy mniejszej.

Wcześniejsze poronienia lub przedwczesne porody, mogą mieć negatywny wpływ na donoszenie kolejnej ciąży, jednakże nie są przeciwskazaniem do zastosowania pessaroterapii.

Tak, jest to możliwe, a często także korzystne, bo dzięki uniesieniu części przodującej zostanie zniesiony ucisk na szew okrężny. Minimalizuje to możliwość uszkodzenia szyjki macicy przez szew okrężny. Takie postępowanie można rozważyć również w ciążach mnogich. Jeżeli przyczyną zastosowania pessara kołnierzowego szyjki macicy jest ostra niewydolność szyjki macicy, sam pessar może nie utrzymać ciężarnej macicy i lekarz oprócz pessara może zalecić założenie szwu okrężnego.

Wyniki badań wskazują, że kobiety w mnogiej ciąży są bardziej narażone na przedwczesny poród. U takich pacjentek, od samego początku ciąży należy szczególnie zwrócić uwagę na możliwość przedwczesnego skrócenia się szyjki macicy, które może prowadzić do przedwczesnego porodu. W razie zaistnienia ryzyka, należy wziąć pod uwagę przedwczesne zastosowanie pessara położniczego (np: między 17, a 18 tygodniem ciąży). W niektórych przypadkach ciąży mnogiej lekarz może rozważyć założenie pessara położniczego razem ze szwem. W niektórych ośrodkach zaleca się wczesne zastosowanie pessaroterapii, bez czekania na skracanie się szyjki macicy.

Nie. Pessar kołnierzowy szyjki macicy (położniczy) zakłada oraz wyjmuje wyłącznie lekarz na fotelu ginekologicznym. On także dobiera rozmiar pessara.

• Prawidłowo założony pessar położniczy, powinien być dla ciebie niewyczuwalny. Po założeniu pessara powinnaś poinformować lekarza, jak się czujesz w trakcie siedzenia i chodzenia.
• Jeżeli podczas pessaroterapii występują jakiekolwiek dolegliwości lekarz powinien sprawdzić, czy pessar jest założony prawidłowo i ewentualnie zalecić założenie pessara w mniejszym rozmiarze (rzadko występujący przypadek).
• Lekarz może sprawdzić położenie pessara palpacyjnie, w czasie badania z wziernikiem lub w badaniu USG.

Czy założenie pessara kołnierzowego szyjki macicy jest bolesne?

Założenie pessara kołnierzowego szyjki macicy nie jest bolesne, jednakże podczas zakładania możesz odczuć początkowo lekki dyskomfort. Założenie pessara jest łatwiejsze, jeżeli zastosuje się odpowiedni krem.

Decyzję o tym, przez jak długi czas powinien być założony pessar kołnierzowy szyjki macicy podejmuje lekarz. Pessar kołnierzowy szyjki macicy wyjmowany jest przez lekarza zwykle po 36 tygodniu ciąży lub tuż przed porodem.

W razie wystąpienia mocnych skurczów, przedwczesnego pęknięcia pęcherza płodowego lub krwawienia lekarz może wyjąć pessar przed 36 tygodniem ciąży. Powinno to mieć miejsce w szpitalu.

Zastosowanie pessara położniczego odciąża szyjkę macicy poprzez uniesienie ciężarnej macicy ku górze i zmniejsza ucisk na naczynia miednicy mniejszej. Sprawia to, że odczuwasz większy komfort (mniejszy ucisk) przy codziennych czynnościach.

Decyzję o tym, jak intensywny tryb życia możesz prowadzić podczas pessaroterapii podejmuje lekarz prowadzący. Każdy przypadek należy traktować indywidualnie. Zalecany jest oszczędny tryb życia, tzn. nie powinnaś dźwigać, wykonywać ciężkiej pracy fizycznej, stać przez dłuższy czas.

Zdarza się, że ciąża jest na tyle zagrożona, że nawet po zastosowaniu pessara położniczego pacjentki są zmuszone do dodatkowego leczenia szpitalnego.

Nie zaleca się odbywania stosunku przy założonym pessarze kołnierzowym szyjki macicy.

O częstotliwości badań kontrolnych decyduje lekarz prowadzący.

Gdy odczuwasz bóle, obserwujesz odejście wód płodowych lub krwawienia powinnaś natychmiast skontaktować się z lekarzem.  Także przy jakimkolwiek dyskomforcie związanym z użytkowaniem pessara skontaktuj się z lekarzem prowadzącym.

Do dezynfekcji pochwy podczas pessaroterapii należy stosować równolegle:

• irygację pochwy co dwa tygodnie,
• globulki przeciwzapalne raz w tygodniu (środki zalecane przez lekarza prowadzącego).

UWAGA: Po irygacji pochwy należy odczekać jeden dzień zanim zastosuje się globulkę dopochwową. Zaleca się stosowanie środków rekomendowanych przez lekarza prowadzącego.

• W czasie pessaroterapii można zaobserwować zwiększenie upławów. Jeżeli nie są objawem stanu zapalnego ani nie są spowodowane przedwczesnym pęknięciem pęcherza płodowego, to nie zagrażają przebiegowi ciąży, a nawet wpływają korzystnie na samooczyszczanie się pochwy.
• Jeżeli zaobserwujesz wystąpienie silnych upławów lub wyraźne ich nasilenie powinnaś się skontaktować z lekarzem prowadzącym.

Jeżeli po założeniu pessara występują zaburzenia w oddawaniu stolca, może to być spowodowane uciskiem brzegu pessara na odbytnicę. Należy wtedy skontaktować się z lekarzem prowadzącym, który wymieni pessar na mniejszy.