
Zastój moczu w nerce w ciąży - jak leczyć?
Ból pleców w czasie ciąży to dość powszechna dolegliwość. Jeżeli jest bardzo silny, po prawej stronie lub w okolicy lędźwiowej może wskazywać na stan zapalny w nerce. Zdarza się, że jego przyczyną jest zastój moczu (tzw. wodonercze). Dowiedz się, czym się objawia i kiedy powinnaś iść do lekarza.
Najważniejsze informacje:
- Ostry zastój moczu w nerkach tzw. wodonercze to sytuacja, kiedy mocz nie może już płynąć z nerek do pęcherza moczowego, tylko gromadzi się w nerkach. Występuje u ok. 0,5% kobiet w ciąży.
- Ostry zastój moczu w nerkach najczęściej objawia się nagłym bólem w pobliżu prawej nerki lub bólem pleców w okolicy prawej lędźwi. Mogą temu towarzyszyć także inne objawy.
- Ze względu na ryzyko wystąpienia poważnych komplikacji zastoju moczu w nerkach, kobiety w ciąży powinny zgłosić się do lekarza natychmiast po zaobserwowaniu objawów.
- Jeżeli zastój moczu w nerkach jest spowodowany zablokowaniem moczowodu przez rosnący płód można zastosować pessar. To szybki i bezpieczny sposób na odblokowanie odpływu moczu z nerek.
Co to jest zastój moczu w nerkach (tzw. wodonercze)?
W zdrowym organizmie nerki działają jak stacja filtrująca. Płyn ustrojowy jest filtrowany w zewnętrznej tkance nerki (korze nerkowej), a następnie dostaje się do rurki zbiorczej wewnątrz nerki, zwanej kielichem. Kielichy nerkowe oddają mocz do miedniczki nerkowej, skąd transportowany jest on do pęcherza moczowego. Ostatecznie, mocz jest wydalany z pęcherza przez cewkę moczową.
O zastoju moczu w nerkach mówimy, kiedy mocz nie może już płynąć z nerek do pęcherza moczowego, tylko gromadzi się w nerkach i powoduje ich obrzęk.
Dlaczego zastój moczu w nerkach występuje u kobiet w ciąży?
Pod wpływem hormonów, kobiecy organizm zmienia się w czasie ciąży. Jedną ze zmian, które być może zauważyłaś już na początku ciąży jest zwiększona produkcja moczu i konieczność częstego biegania do toalety. Dowiedz się, dlaczego tak się dzieje.
- O około 40% rośnie ilość wody w organizmie
Nerki muszą więc wykonać więcej pracy niż przed ciążą. Aby poradzić sobie ze zwiększoną ilością płynów, od 10 tygodnia ciąży pod wpływem hormonów rozszerzają się kielichy nerkowe, miedniczka nerkowa i drogi moczowe. - Mocz z nerek do pęcherza przepływa wolniej
Perystaltyka dróg moczowych, czyli aktywny ruch mięśni w celu odprowadzenia moczu, staje się wolniejsza. - Rosnący płód wywiera presję na układ moczowy
Im bardziej zaawansowana ciąża, tym więcej miejsca zajmuje ciężarna macica, która naciskając na pęcherz moczowy zmniejsza jego pojemność.
Powiększają się też naczynia krwionośne, w tym żyła jajnikowa, która krzyżuje się z moczowodem po prawej stronie ciała. W rzadkich wypadkach dociska go do kości miednicy mniejszej i blokuje odpływ moczu z nerek. Prowadzi to do zastoju moczu w nerkach czyli wodonercza.
Przewlekły a ostry zastój moczu w nerkach
Fizjologiczne zmiany, jakie występują u kobiet w ciąży, sprawiają, że przepływ moczu z nerek do pęcherza jest wolniejszy. Ten stan, który występuje nawet u 90% przyszłych matek może być określany lekkim lub przewlekłym zastojem moczu w nerkach.
Przewlekły zastój moczu w nerkach w ciąży nie daje objawów poza:
- lekkim dyskomfortem,
- nieco węższym niż zwykle strumieniem moczu,
- częstomoczem.
Lekki zastój moczu w nerkach nie jest niebezpieczny – ani dla dziecka, ani dla ciężarnej. Powiedz jednak o nim lekarzowi, jeżeli odczuwasz dyskomfort, a szczególnie wtedy, gdy problemy z oddawaniem moczu stopniowo się pogłębiają.
Problemem jest ostry zastój moczu w nerkach – rzadko występujące schorzenie, które zagraża życiu – i na nim skupimy się w dalszej części artykułu.
Przewlekły a ostry zastój moczu w nerkach w ciąży – porównanie objawów
PRZEWLEKŁY:
| OSTRY:
|
Ostry zastój moczu w nerkach – przyczyny
Najczęstszą przyczyną ostrego zastoju moczu w prawej nerce jest ucisk na moczowód.
Część przodująca ciężarnej macicy, w której są pośladki lub główka płodu, uciska wtedy na pogrubiałą żyłę jajnikową. Dociska ona miękki moczowód do ściany kości miednicy mniejszej powodując zastój moczu w nerce.
Inne możliwe przyczyny zablokowania odpływu moczu z nerek w ciąży to m.in.:
- infekcja bakteryjna,
- kamienie w moczowodach,
- stany pooperacyjne moczowodów,
- wady wrodzone moczowodów.
Dlaczego prawy, a nie lewy moczowód jest najczęściej niedrożny w czasie ciąży?
Prawa żyła jajnikowa uchodzi do żyły głównej dolnej i przed ujściem krzyżuje się z prawym moczowodem na wysokości miednicy mniejszej. Dlatego w czasie ciąży ostry zastój moczu prawie zawsze występuje w prawej nerce.
Z drugiej strony, lewa żyła jajnikowa uchodzi ku górze do żyły nerkowej i jest tak umiejscowiona, że nie stwarza warunków do uciśnięcia moczowodu. Dlatego zastój moczu w lewej nerce, spowodowany uciskiem na moczowód, występuje niezwykle rzadko.
Ostry zastój moczu w nerkach u ciężarnych – objawy
Objawy ostrego zastoju moczu w nerkach pojawiają się nagle i od razu są nasilone. Najczęściej zaczynają się od bólu prawej nerki. Następnie może dojść do jej zapalenia bakteryjnego i całkowitego zablokowania odpływu moczu.
Objawy charakterystyczne dla ostrego zastoju moczu w nerkach w czasie ciąży:
- nagły ból w okolicy prawej nerki,
- bóle pleców w okolicy prawej lędźwi,
- ból podczas oddawania moczu,
- krew w moczu,
- gorączka,
- nudności i wymioty,
- jeżeli zastój moczu występuje po obu stronach – niemożność oddania moczu.
Co o objawach zastoju moczu w nerkach mówią kobiety?
Wszystko zaczęło się zupełnie nagle, w 27 tygodniu ciąży. Zaczęłam mieć problemy z oddawaniem moczu i stolca. Miałam wrażenie, że nie wypróżniam się do końca. Pojawiły się też skurcze w nogach, od okolic intymnych w dół. Chodziłam z trudem, mogłam robić tylko małe kroki. Najgorszy był jednak ból po prawej stronie pleców i brzucha, tak silny, że musiałam wezwać karetkę.
W szpitalu nie stwierdzono skurczów przedporodowych i zostawiono mnie na obserwacji. Lekarz powiedział, że mam zastój moczu w prawej nerce 1 stopnia i zalecił zastosowanie pessara. Od razu po jego założeniu ustąpił ból, zastój moczu i wszystkie inne objawy. Pessar nosiłam do 36 tygodnia ciąży.
Julia, lat 35
W 25 tygodniu ciąży zaczęłam odczuwać bardzo mocne bóle w dolnej części pleców. Martwiłam się, że to skurcze przedporodowe, dlatego musiałam pojechać do lekarza.
Lekarz zdecydował, że mam zostać na obserwacji w szpitalu. Choć zrobiono mi wiele badań, nie było wiadomo, co jest powodem moich dolegliwości. Dopiero gdy nie mogłam oddać moczu, okazało się że bóle pleców były objawem przewlekłego zastoju moczu w prawej nerce, który zmienił się w ostry zastój moczu.
Wtedy ból był już nie do wytrzymania. Chciano mi założyć cewnik, lecz bałam się tego, bo słyszałam że zakładanie cewnika boli. Wtedy koleżanka, która była w ciąży powiedziała mi, że też miała zastój moczu i lekarz zastosował u niej pessar położniczy. Po założeniu pessara, od razu mogłam oddać mocz i wszystkie dolegliwości ustąpiły.
Maria, 38 lat
Jak zdiagnozować zastój moczu w nerkach w ciąży?
Lekarz rozpoznaje zastój moczu w nerkach w badaniu klinicznym oraz w badaniu USG.
Jeżeli kobieta w ciąży odczuwa ból po prawej stronie brzucha, zawsze warto przeprowadzić diagnozę w kierunku zastoju moczu w nerkach. Zdarza się, że bywa on błędnie diagnozowany jako zapalenie wyrostka robaczkowego.
Czym grozi nieleczony zastój moczu w nerkach?
Ostry zastój moczu w nerkach to sytuacja, która nie tylko zagraża dalszemu przebiegowi ciąży, ale także życiu kobiety. Nieleczony może prowadzić do zapalenia układu moczowego – jeżeli mocz zbyt długo zalega w pęcherzu moczowym, mnożą się w nim bakterie, co może prowadzić do powstania stanu zapalnego, a także tak poważnych komplikacji, jak sepsa.
Ze względu na ryzyko wystąpienia poważnych komplikacji zastoju moczu w nerkach, kobiety w ciąży powinny zgłosić się do lekarza natychmiast po zaobserwowaniu objawów.
Jak leczyć zastój moczu w nerkach?
Jeżeli masz niepokojące objawy lekarz będzie musiał Cię dokładnie zbadać, żeby ustalić, jaka jest ich przyczyna. Następnie dobierze odpowiednią metodę leczenia. Ostry zastój moczu w nerkach najczęściej leczy się następującymi sposobami.
Założenie pessara
Jeżeli zastój moczu w nerkach jest spowodowany zablokowaniem moczowodu przez rosnący płód lekarz może zastosować pessar kołnierzowy szyjki macicy lub pessar pierścieniowy o większym przekroju. Uniesie on macicę do góry i w ten sposób odblokuje odpływ moczu.
Farmakoterapia
Jeżeli w drogach moczowych powstał już stan zapalny lekarz zaleci także odpowiednio dobraną antybiotykoterapię lub inne, stosowne leczenie.
Założenie cewnika
W celu usunięcia zastoju moczu w nerkach można także założyć cewnik – z pęcherza, przez moczowód do nerki. Cewnik jest sztywny, nie poddaje się więc mechanicznemu uciskowi i po jego założeniu mocz nie zalega w nerkach.
Niestety, założenie cewnika jest trudne i obarczone ryzykiem, dlatego zaleca się przed tym wypróbowanie pessaroterapii (nie powinno się zakładać cewnika po wcześniejszych przeszczepach moczowodu).
Zastój moczu w nerkach a tydzień ciąży
Ostry zastój moczu w nerkach to bardzo rzadkie schorzenie. Szacuje się, że dotyka około 0,5% ciężarnych – częściej kobiety w wieku powyżej 35 lat i takie, które rodzą przedwcześnie.
Zastój moczu w nerkach może pojawić się w każdym trymestrze ciąży, choć najczęściej występuje po 20 tygodniu ciąży, kiedy powiększająca się macica przyciska moczowód, uniemożliwiając odpływ moczu.
O czym pamiętać?
- Zgłoś się do lekarza, jeżeli masz jakiekolwiek problemy z oddawaniem moczu i/lub silny ból pleców w okolicach nerek (częściej po prawej stronie).
- Zastój moczu w nerkach to rzadka dolegliwość, ale wymagająca natychmiastowej interwencji lekarskiej.
Przeczytaj też nasz artykuł o niewydolności szyjki macicy w ciąży.
Celem treści zamieszczonych na www.drherbich.eu jest edukacja czytelniczek, która w zamierzeniu ma ułatwić im rozmowę z lekarzem. Zawarte w serwisie internetowym informacje nigdy nie mogą jednak zastąpić konsultacji lekarskiej. Nigdy też nie należy korzystać z zamieszczonych wskazówek bez zasięgnięcia porady lekarza. Właściciel strony www.drherbich.eu nie ponosi odpowiedzialności za żadne działania podjęte na podstawie zawartych na niej treści.
Nie dodano jeszcze żadnych komentarzy - Twój może być pierwszy!