Jak wygląda nadżerka szyjki macicy, skąd się bierze i jak ją leczyć?

Co to jest nadżerka szyjki macicy i czym się różni od ektopii?

Ektopia polega na przemieszczeniu się nabłonka walcowatego (gruczołowego), którym wyścielony jest kanał szyjki macicy na tę część szyjki macicy, którą widać przez pochwę. Powinien się tam znajdować nabłonek płaski. Do powstawania ektopii dochodzi bardzo często. 

Często określenia nadżerka używa się zamiennie z ektopią, a jest to błąd. Nadżerki występują rzadko, o wiele rzadziej niż ektopia. Oba te stany znacząco się od siebie różnią. Czym wobec tego są prawdziwe nadżerki? To ubytki nabłonka na tarczę szyjki macicy, a nie przemieszczenie nabłonka. Widoczne są one pod mikroskopem i powstają w wyniku stanu zapalnego lub urazów.

Nadżerka szyjki macicy — przyczyny

Od czego robi się nadżerka szyjki macicy? Okazuje się, że wynika z podwyższonego poziomu estrogenów lub infekcji. Szyjka macicy jest na te zmiany bardzo wrażliwa. Nadżerki macicy najczęściej występują u:

• nastolatek,
• kobiet w ciąży, szczególnie w 2.i 3. trymestrze. Warto wiedzieć, że nadżerka szyjki macicy w ciąży nie zagraża bezpośrednio ani kobiecie, ani dziecku, ważne jest, aby była pod stałą kontrolą i obserwacją lekarza.
• kobiet, które zaniedbały leczenie chorób ginekologicznych, prowadzących do rozwoju stanów zapalnych pochwy i sromu,
• kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną, w tym szczególnie wkładki domaciczne (mogące prowadzić do powstawania stanów zapalnych),
• kobiet, które doznały urazu mechanicznego z powodu zabiegu ginekologicznego, stosowania tamponów lub współżycia,
• kobiet, które wielokrotnie rodziły,
• w fazie owulacyjnej cyklu miesięcznego.

Rzadziej nadżerka szyjki macicy jest skutkiem wady wrodzonej. Raczej nie występuje u kobiet po menopauzie. Jeżeli ona powstaje, to w innym mechanizmie. Jakim? Nabłonek robi się coraz cieńszy i znika w wyniku pomenopauzalnego spadku poziomu estrogenu. 

Nadżerka szyjki macicy — objawy

Zazwyczaj nadżerkę na szyjce macicy znajduje ginekolog podczas:

• badania na fotelu ginekologicznym,
• pobierania cytologii,
• badania kolposkopowego (obserwacji nabłonka na szyjce macicy pod mikroskopem).

Większość nadżerek szyjki macicy nie daje żadnych objawów. Najczęściej są to:

• większa ilość wydzieliny z dróg rodnych. Śluz przybiera żółty lub podbarwiony krwią kolor. Jeżeli jest biały lub ropny może oznaczać infekcję bakteryjną lub grzybiczą,
• kolor i zapach wydzieliny naprowadza lekarza na odpowiednie leczenie,
• plamienia po seksie lub bez powodu występują u 5-25% kobiet z nadżerką szyjki macicy. U kobiet, które rodziły wielokrotnie to jedna z najczęstszych przyczyn krwawień,
• powracające infekcje pochwy i szyjki macicy.

Nadżerka szyjki macicy a stosunek

Jeżeli masz nadżerkę, możesz doświadczać krwawień w trakcie seksu lub tuż po nim. Możesz również odczuwać ból podczas penetracji. 

Badania naukowe pokazały, że nadżerka szyjki macicy ma związek z niektórymi chorobami przenoszonymi drogą płciową. Przykładem niech będzie Chlamydia trachomatis i Neisseria gonorrhoeae oraz wirus HIV. Z drugiej strony nadżerka na szyjce macicy nie zwiększa ryzyka zarażenia się kiłą, Trichomonas aeruginosa, cytomegalią, drożdżakami i grzybami.

Jak wygląda nadżerka szyjki macicy?

Jak wygląda nadżerka szyjki macicy? Zdjęcia wykonane w trakcie badania ginekologicznego nie pozostawiają wątpliwości. Zmiana wygląda jak żywoczerwony obszar, zlokalizowany wokół ujścia szyjki macicy. To ważne miejsce dla zrozumienia, skąd się biorą nadżerki szyjki macicy. Otóż nabłonek walcowaty, który pokrywa kanał szyjki macicy, “schodzi” w dół, w kierunku pochwy, na tarczę. W idealnych warunkach nie powinno go tam być. Stąd charakterystyczny czerwony wygląd zamiast bladoróżowego.

Na obrazku znajduje się szyjka macicy, otoczona ścianą pochwy.

Nadżerka to ubytek nabłonka, który znajduje się na tarczy szyjki macicy.  

Nadżerka a dysplazja szyjki macicy

Po jakim czasie nadżerka zmienia się w raka? - pytają przerażone pacjentki. Nadżerka szyjki macicy jest zmianą łagodną, powszechną i najczęściej nie daje objawów. Nie można jej mylić z dysplazją. Ta ostatnia odpowiada za większość nieprawidłowych wyników cytologii. Czym jest? Dysplazja szyjki macicy to inaczej zaburzenie rozwoju komórek nabłonka. Może prowadzić do raka, którego przy wczesnym leczeniu można uniknąć. Im mniejszy jest stopień dysplazji, tym oczywiście lepiej i większa szansa, by zmiany się cofnęły.

Nadżerka a erytroplakia szyjki macicy

Słowo erytroplakia oznacza wszystkie czerwone obszary, które znajdują się na szyjce macicy. Może to być i ektopia, i nadżerka prawdziwa. Do erytroplakii należą też stany zapalne i rak przedinwazyjny. Jaki z tego wniosek? Wszystkie zmiany na szyjce macicy wymagają diagnostyki — wykonania cytologii (pod kątem zmian nowotworowych) oraz kolposkopii. Ta ostatnia polega na obejrzeniu zmian na powierzchni szyjki macicy, dolnej części kanału, pochwy oraz sromu.  

Nadżerka szyjki macicy — leczenie

Nadżerki, które nie dają objawów, nie zawsze są stanem, który wymaga leczenia. Konieczna jest jednak jej obserwacja i wykonywanie regularnych badań. Jeśli jednak pojawią się symptomy, cytologia da nieprawidłowe wyniki i ginekolog stwierdzi ostry stan zapalny, konieczne będzie rozpoczęcie leczenia. Jakie to leczenie?

Rodzaj leczenia zależy od kilku czynników:

• stanu szyjki macicy,
• planów kobiety co do posiadania potomstwa,
• wyniku badania cytologicznego i kolposkopowego.

Najczęściej ginekolog zaleci przyjmowanie leków przeciwzapalnych oraz z kwasem hialuronowym. Jeśli nie pomogą, specjalista przeprowadzi leczenie zabiegowe. Alternatywną metodą jest leczenie hormonalne.

Aktualnie najczęściej wykonywanymi metodami leczenia są krioterapia (wymrażanie), metoda laserowa i aplikacja tlenku azotu. U starszych kobiet, pacjentek z rozległymi zmianami bądź nieprawidłowymi wynikami cytologii, wybiera się zabieg chirurgiczny. Polega na wycięciu fragmentu szyjki macicy. Przyjrzyjmy się wybranym metodom leczenia..

Terapia laserowa

Terapia laserem polega na skierowaniu wiązki laserowej w obszar nadżerki aż do zniknięcia zmienionej tkanki. Zaletą tej metody jest większa precyzja, niewielki ból po zabiegu oraz szybkie zdrowienie. Skuteczność jest wysoka, na poziomie 79%.

Tlenek azotu

Aplikacja tlenku azotu na nadżerkę szyjki macicy trwa 1-2 minuty, nie jest potrzebne znieczulenie miejscowe. Może również wystąpić wodnista wydzielina po zabiegu, i nie jest niepokojące jeśli trwa krócej niż tydzień. Jeśli się pojawi, powstrzymaj się od współżycia. Jeżeli jednak do niego dojdzie, użyjcie prezerwatywy, inaczej tlenek azotu mógłby poparzyć partnera.

Wymrażanie nadżerki szyjki macicy

Krioterapia (wymrażanie) nadżerki szyjki macicy polega na przytknięciu do zmienionej okolicy na od 2 do 6 minut specjalnej sondy, która zamraża nadżerkę azotem ciekłym. Dzięki temu zdrowa tkanka szyjki macicy szybko się odbudowuje. Krioterapia nie wymaga znieczulenia, po zabiegu możesz doświadczać lekkiego bólu. Pomogą na to zwykłe leki przeciwbólowe dostępne bez recepty.

W ciągu 2 tygodni często pojawia się wodnista wydzielina. Dopóki nie ustąpi, powstrzymaj się od stosunków płciowych. Nie używaj też tamponów, ponieważ zwiększają ryzyko infekcji oraz może dojść do urazu tkanki. Jeżeli wydzielina zmieni kolor na żółty, może być potrzebny antybiotyk. Udowodniono, że ta metoda jest bezpieczna w ciąży.

Czy po jakimś czasie po wymrażaniu nadżerka może znowu powstać? Czasami nadżerka wraca po pewnym czasie, nawet po wymrażaniu. Może to nastąpić w wyniku przewlekłych stanów zapalnych albo po pęknięciu szyjki przy porodzie. W takim wypadku wymrażanie można powtórzyć. Duże nadżerki należy wymrażać w 2-3 sesjach.

Metody alternatywne

Wśród obiecujących metod leczenia znajdują się:

• aplikacja osocza bogatopłytkowego -tkanki goją się bardzo szybko, a krwawienie po zabiegu jest minimalne, mniejsze niż przy laseroterapii,
• Ultradźwięki, które mogą być stosowane u wielu kobiet.

Czy leczenie jest skuteczne w 100%? Zmiany czasem nawracają, ale jest to rzadkie. Po zakończeniu leczenia należy systematycznie zgłaszać się na badanie ginekologiczne, a raz do roku na cytologię LBC.

Naturalne leczenie

Żadna z metod innych niż opisane powyżej nie znalazła się w kanonie sposobów leczenia nadżerek. Badane są różne kierunki, ale ginekolodzy nie zalecają ich stosowania i leczenia na własną rękę. Należą do nich:

• aplikacja olejku migdałowego lub olejku z ziaren sezamu,
• nałożenie na 15 minut pasty z pokruszonych nasion kozieradki i miodu
• suplementacja witaminy C, miedzi, choliny i biotyny,
• włączenie do diety owoców bogatych w antyoksydanty np. granatów i jagód.

Jak zapobiegać nadżerkom szyjki macicy?

Nie zawsze jest to możliwe, natomiast istnieją działania, które zmniejszają ryzyko powstania nadżerki szyjki macicy:

• jeśli masz stan zapalny stref intymnych — lecz go zgodnie z zaleceniami lekarza,
• regularnie odwiedzaj ginekologa i wykonuj zalecone przez niego badania.

Podsumowanie

Nadżerka szyjki macicy jest zjawiskiem częstym i niegroźnym, również w ciąży. Jednak w momencie, gdy pojawiła się u Ciebie zwiększona wydzielina z pochwy lub plamienie, odczuwasz ból podczas stosunku i masz częste infekcje dróg rodnych, udaj się do ginekologa. Leczenie jest szeroko dostępne i skuteczne, dzięki czemu podnosi ono komfort życia. 

Celem treści zamieszczonych na www.drherbich.eu jest edukacja czytelniczek, która w zamierzeniu ma ułatwić im rozmowę z lekarzem. Zawarte w serwisie internetowym informacje nigdy nie mogą jednak zastąpić konsultacji lekarskiej. Nigdy też nie należy korzystać z zamieszczonych wskazówek bez zasięgnięcia porady lekarza. Właściciel strony www.drherbich.eu nie ponosi odpowiedzialności za żadne działania podjęte na podstawie zawartych na niej treści.