Obniżenie / wypadanie macicy i pochwy

Najpierw narządy obniżają się w niedużym stopniu. Większość kobiet nie jest tego świadoma, bo nie odczuwa żadnych dolegliwości. U niektórych kobiet mogą jednak wystąpić dolegliwości bólowe.

Gdy obniżenie narządów rodnych jest umiarkowane lub ciężkie szyjka macicy może  wystawać z otworu pochwy, a nawet wypadać całkowicie na zewnątrz, pociągając za sobą pochwę, macicę oraz towarzyszące narządy, takie jak pęcherz moczowy czy odbytnica.

Obniżenie lub wypadanie narządów rodnych 2-4 stopnia wiąże się z następującymi objawami:

Objawy pochwowe:

• uczucie ucisku i pełności w pochwie,
• upławy i częste zapalenia,
• trudności z siedzeniem,
• uwidocznienie w szparze sromowej macicy, często z pochwą.

Ze strony układu moczowego:

• wysiłkowe nietrzymanie moczu,
• częstomocz,
• trudności w oddawaniu moczu,
• uczucie niekompletnego opróżnienia pęcherza moczowego,
• konieczność palpacyjnego odprowadzenia wypadającego narządu w celu ułatwienia mikcji.

Ze strony układu pokarmowego:

• nietrzymanie stolca i gazów,
• uczucie parcia na stolec i niekompletnego wypróżnienia,
• konieczność silnego parcia podczas oddawania stolca,
• potrzeba palpacyjnego odprowadzenia wypadającego narządu w celu zakończenia defekacji.

Bolesne współżycie: w czasie i po stosunku

1 stopień obniżenia macicy i/lub pochwy

• Pouczenie pacjentki o przyczynach zaburzeń statyki narządów rodnych.
• Systematyczne monitorowanie schorzenia przez ginekologa.
• Zastosowanie terapii zachowawczej.
• Jeżeli pacjentka, mimo braku objawów, odczuwa dolegliwości bólowe miednicy mniejszej można rozważyć zastosowanie pessara pierścieniowego grubego lub talerzowego.

2,3 i 4 stopień obniżenia macicy i/lub pochwy

Zalecane leczenie obejmuje między innymi:

• Pouczenie pacjentki o przyczynach zaburzenia statyki narządów rodnych.
• Zastosowanie terapii zachowawczej.
• Wypróbowanie możliwości leczenia konserwatywnego:
  pessaroterapia, terapia estrogenowa, ćwiczenia mięśni dna miednicy mniejszej
• W wypadku wyczerpania możliwości leczenia konserwatywnego lub przy braku poprawy, można rozważyć zastosowanie odpowiedniego zabiegu operacyjnego.
• Jeżeli decyzja o przeprowadzeniu operacji zostanie podjęta - pessaroterapia może być stosowana do czasu operacji w celu przygotowania skóry pochwy do zabiegu: pessaroterapia + estrogenoterapia.

Na czym polega terapia zachowawcza?

Terapia zachowawcza polega na unikaniu czynności, które podnoszą ciśnienie w jamie brzusznej, bo może się to przyczynić do osłabienia aparatu więzadłowego miednicy mniejszej, utrzymującego macicę.
Zaleca się m.in.:

• unikanie dźwigania,
• leczenie kaszlu ostrego i chronicznego (astmy, przewlekłego zapalenia oskrzeli),
• zaprzestanie palenia, by wyeliminować kaszel palacza,
• leczenie zaparć, by wypróżnianie odbywało się bez wysiłku,
• walka z otyłością, w celu odciążenia więzadeł i powięzi miednicy mniejszej,
• wykonywanie ćwiczeń wzmacniających mięśnie przepony moczowo-płciowej,
• stosowanie terapii hormonalnej (estrogenoterapia) w okresie pomenopauzaInym.

Jaki pessar zastosować w zależności od stopnia obniżenia lub wypadania macicy bądź pochwy:

	Prawidłowy stan
	1 stopień Gdy macica i pochwa nieznacznie się obniża nie ma potrzeby stosowania pessaroterapii, chyba że pacjentka  mimo braku objawów, odczuwa dolegliwosci bólowe miednicy mniejszej można rozważyć zastosowanie pessara pierścieniowego grubego lub talerzowego.
	2 i 3 stopień Najczęściej stosuje się pessary pierścieniowy gruby i talerzowy. Zaleca się rozpocząć leczenie stosując pessar pierścieniowy gruby.
	4 stopień i szerokie wejście do pochwy Pessar grzybkowy cienki stosowany jest przy całkowitym wypadaniu macicy i pochwy. Czasami, przy zbyt szerokim wejściu do pochwy, pessar pierścieniowy gruby lub talerzowy mogą nie utrzymać nacisk obniżających się narządów, wtedy zaleca się również zastosowania pessara grzybkowego cienkiego.